7. Tôi có thể học hỏi từ Nicola Darvas, vừa làm nghề chính (múa bale) vừa trade mà tạo thành sự nghiệp Trading như thế?
- Hoàn toàn được nếu anh có đủ Ý CHÍ.
- Tuy nhiên; một điều mà tui thường khuyên mọi người về các “danh nhân” trong Trading. Đó là anh không bao giờ làm được giống y chang họ. Cho dù người đó là Buffett, Soros,… hay là Darvas đi nữa. Mỗi người có một tư duy đặc biệt về lối nhìn đời, cách thức sinh sống. Từ đó mới tạo ra kiến thức cho mỗi cá nhân. Từ kiến thức đó anh mới xài nó mà kiếm tiền nuôi bản thân. Soros, Buffett… hay Darvas là những con người có kiến thức khác anh, sống ở một xã hội khác anh... Và họ làm giàu trong một thời điểm khác anh. Mỗi thời mỗi khác. Bắt chước họ chưa hẳn là một phương cách thành công. Trên đời này bao nhiêu người đã sùng tín Buffett, hành động theo Buffett theo Soros, mua sách của Buffett/Soros về đọc, để rồi trở thành một Buffett/Soros thứ 2? Hay chỉ bằng 1/1.000.000 của Buffett/Soros? Trả lời một cách khẳng định là: CHƯA. Darvas cũng thế. Không có người thứ hai.
- Thế thì tại sao anh lại cần họ? Vì chúng ta cần học những TRẢI & NGHIỆM từ họ. Đó là thứ duy nhất họ chia sẽ mà chúng ta nên HỌC. Trading rất là Personal. Tại vì sao? Vì nó xuất phát từ kiến thức mà ra. Từ kiến thức đưa đến lập luận; từ lập luận đưa đến hành động. Hành động sẽ có đúng sai. Kiến thức sẽ giúp ta mài dũi hành động cho đến khi trở thành Trader nhà nghề.
- Trading là thế đấy. Khi kiến thức anh chưa bằng thần tượng của mình thì làm sao mình có thể bắt chước được họ? Một trong những lỗi lầm của những người mới bước vào Trading là kiếm một "bóng cây" để dựa. Nhưng từ từ họ sẽ nhận thức được rằng bóng cây kia chỉ là ảo. Tại sao là ảo? Tại vì mỗi thời điểm của Market là khác nhau. Thời Buffett tạo danh (khoảng 70's) Market rất là Inefficient. Thời Soros đánh gục BOE, Currency Market chỉ cho Big Dogs chơi với nhau. Computer Trading, well chính xác hơn là Alogrithm Trading chưa có. Bây giờ một Hegde Fund bé tí; với số vốn chừng 10 triệu Biden là được trang bị đến tận răng về Alogrithm. Tụi nó Scalp hết Financial Markets từ Đông sang Tây từng giây một. Đây là lớp trẻ lớn lên với PlayStation, với Xbox, với Internet. Soros làm sao chơi lại.
- Cách đây không lâu trên tờ báo Business Week, một tờ báo uy tín hàng đầu trong làng báo đầu tư ở Mỹ, có đăng một bài nhận định về Soros với đám "nhóc" này. Bài báo đó kết luận rằng: nếu Soros bây giờ đi dựng sự nghiệp với tụi nhóc này thì bị nó xé xác liền. Chứ chả chơi. Dụng ý bài báo đó nói lên mức độ cạnh trang trong thế giới Trading từ Âu sang Á, và Soros sẽ không còn chỗ đứng khi cạnh trang với một thế hệ Traders lớn lên giữa Computer và PlayStation.
- Sau hết là thế này. Trading là một NGHỆ THUẬT. Tại sao gọi nó là NGHỆ THUẬT? Vì Trading là Mind Game, là NGƯỜI đấu với NGƯỜI. Máy móc CHỈ LÀ công cụ hỗ trợ mà thôi. Trading không thể nào Automate đến mức MÁY trade với NGƯỜI như ván cờ của IBM với Garry Kimovich Kasparov. Nếu làm được thế; thì đám Big tech như Google, Microsoft, Apple… thừa tiền, Coder, siêu máy tính lượng tử… hơn bọn J. P. Morgan, Blackstone, Vanguard… rất rất nhiều; vậy thì tại sao dám đó không đi Trading make money???
- Cho nên trừ khi người Trader đó là một thiên tài thì họ mới trội lên đến mức Soros và Buffett. Tại vì chỉ có người có NGHỆ SĨ mới đạt đến cảnh giới của Soros, của Buffett. Anh nào không tin thì xem thử con của Soros hay Buffett thử đi. Mấy chú đó cũng thường thôi. Thiên tài không phải là Genetics. Nó không pass từ cha xuống con. Nó dừng lại sau một thế hệ mà thôi. Các anh biết Michael Jordan không? Thiên tài của Basketball đấy. Bây giờ có anh nào dám cá rằng con của Jordan sẽ giống cha nó, hay là 1/2 của cha nó không? Không ai dám cá đâu. Vì cái tài của Mike không bao giờ truyền lại được cho con.
- Tui hoàn toàn không có ý chê bai gì Alogrithm Trading cả, vì tui có một đàn anh kiếm được tiền rất nhiều từ Alogrithm Trading; nhưng để đạt được trình như anh ấy thì rất rất khó… tui đơn giản chỉ muốn nhấn mạnh rằng: Trading là Mind Game, là NGƯỜI đấu với NGƯỜI. Máy móc CHỈ LÀ công cụ hỗ trợ mà thôi.
8. Sách Trading thì rất nhiều nhưng tại sao Trader vẫn cứ thua lỗ? Làm thế nào để giải quyết vấn đề này?
- Ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới; sách vở, tài liệu, video, học liệu, công cụ hỗ trợ… tui tạm gọi chung là SÁCH thì rất rất nhiều. Nhưng tại sao các Trader vẫn cứ thua lỗ. Không lẽ, sách ấy không giúp được gì, chúng đều vô dụng? Không lẽ những gì người ta viết ra đều là thứ vô bổ? Họ giấu nghề chăng? Tui tin chắc bên cạnh một số anh còn loay hoay trong đống sách kia, thì đã có những người đọc sách, hiểu sách và thành công nhờ sách rồi. Nhiều sách chưa chắc đã là hay, nhiều khi lại là dở, cực dở bởi những lẽ sau:
• Sách quá nhiều dễ khiến cho Trader trở nên lạc lối. Anh bước vào thị trường, cần một phương pháp chuẩn mực, ai cũng muốn vậy. Thế nên mới phải cần đến sách. Khi anh tìm thì nào là MA, RSI, MACD, Ichimoku, Elliott,… đủ thứ phương pháp đông tây kim cổ. Vấn đề là anh sẽ học cái gì ? Thói đời là các GÀ sẽ ngâm cứu hết.
• Đọc sách dễ làm cho GÀ ảo tưởng là mình đã thành công. Vì qua góc nhìn của tác giả mọi chuyện đều rất dễ dàng, các ví dụ được đề cập đều rất rõ ràng, phương pháp đọc xong nghe rất đơn giản. Cầm cuốn sách trong tay như cầm quyển Quỳ Hoa Bảo Điển có thể thống nhất thiên hạ. Nhưng thực thì thị trường thiên biến vạn hóa, hầu hết GÀ đọc sách và làm theo y chang sách thì vỡ mộng cả.
• Chỉ đọc sách thôi thì chưa đủ. Vì chỉ đọc sách mà có thể giao dịch tốt thì có lẽ bán sách là công việc kiếm nhiều tiền nhất thế gian. GÀ đã quên hai chữ TRẢI & NGHIỆM. Mà rõ ràng là TRẢI & NGHIỆM rất khó khi phương pháp nào GÀ cũng Ngâm để cứu tài khoản.
Vậy thì giải quyết vấn đề này như thế nào?
- Đơn giản là anh phải chấp nhận một điều: quyển sách nào cũng hay cả, nó chứa đựng trí tuệ của những người đi trước, nhưng... những trí tuệ đó chỉ phù hợp với tác giả chứ chưa chắc phù hợp với mình.
- Thí dụ: Tui hợp với Parabolic SAR chẳng hạn, tui chỉ tìm sách PSAR mà đọc, cho dù được đích thân ông John Bollinger tặng cho tui cuốn Bollinger on Bollinger Bands của ổng, ổng nói hay lắm, bán chạy lắm – Best seller luôn mà, tui chỉ cần đọc hết là tăng level ngay, nhiều người mua sách của ổng cũng nói trade theo lời lắm. Nhưng KHÔNG; chỉ khi nào tui luyện tốt PSAR tui mới chuyển qua sách của John. Đó là cách mà tui tư duy về sách. Tui luôn khuyên mọi người nên đọc cuốn “Tôi Tự Học” của Thu Giang Nguyễn Duy Cần để có cái nhìn bao quát hơn.
9. Con đường Trading thật chông gai, vậy thì nó có phù hợp với Tôi?
Thay vì ngồi suy nghĩ đến mức độ khó khăn của nó, tại sao anh không ngồi nghĩ ra cách thức chinh phục nó? Cái gì khó mà mình chịu tìm tòi học hỏi thì luôn luôn là người đi đầu thiên hạ. Đừng ngồi đó thấy cái khó rồi nản.
- Trong số những người đã THUA vì Trading. Bao nhiêu anh thật sự ngồi học Trading cho ĐÚNG? Câu trả lời là RẤT ÍT. Cứ mở Account , Max up the leverage , bỏ tiền thật ít vào rồi trade rầm rầm. Anh nên nhớ rằng Trading là một mắt xích CUỐI CÙNG của một chuỗi dây xích phân tích & nghiên cứu. Chứ không phải là đêm đêm thì ngủ cho thẳng cẳng. Sáng mở mắt dậy bật computer lên, đọc sơ qua tí news, mở Chart lên, kiếm cái Indicators nào thích nhất, xong rồi nhìn trước sau,… rồi nhảy vào trade. Thắng thì mừng. Thua thì oh well...hôm sau làm lại. Nếu thua hoài thì châm $ vô chơi tiếp. Trading giống như chơi GAMES thui.
- Còn cái hình ảnh anh đi du lịch khắp thế giới cùng với cái laptop trên du thuyền, ôm gái, ngắm trăng, đợi Signal từ cái System nào đó để anh có thể ung dung ra vào; hay dạo gần đây là các chiên da tiktok khoe xe, khoe tiền … ... ... Oh, what a dream ! Cuộc đời ta không bị giam cầm ở 4 bức tường văn phòng và bị cấp trên sai khiến nữa => Ultimate Freedom in life like a bird fly high in the open sky !!!… thì cái đó chỉ trong MƠ, trong trí tưởng tượng của mấy gã bán System quảng cáo thui anh ui.
- Đời làm gì có chuyện đó, huống chi Trading. Tui nói thật đấy. Không dọa anh làm gì đâu. Anh trade for living đi rồi sẽ biết áp lực nó ra sao. Hình ảnh “Ultimate Freedom” là một hình ảnh quảng cáo, chỉ có trong phim và trí tưởng tượng của những kẻ chưa bao giờ biết Trading là gì.
- Tóm lại, hãy thôi ảo mộng về Trading và xem nó là một Nghề như bao Nghề; tức là có hỉ, nộ, ái, ố,… Nhưng xin hãy nhớ rằng: nhứt nghệ Tinh thì nhứt thân Vinh, chỉ cần anh gieo Nhân lành thì chắc chắn sẽ gặt Quả ngọt.
Tui xin kết thúc chuỗi Giải Ảo tại đây ! Chúc các bạn THÀNH CÔNG.
Thông tin và ấn phẩm không có nghĩa là và không cấu thành, tài chính, đầu tư, kinh doanh, hoặc các loại lời khuyên hoặc khuyến nghị khác được cung cấp hoặc xác nhận bởi TradingView. Đọc thêm trong Điều khoản sử dụng.