Trong loạt bài Trading giải ảo tui từng nói rằng: điều quan trọng nhất của Trading là TRẢI & NGHIỆM. Vì vậy, nay tui lại tiếp tục chia sẽ với bạn những trải & nghiệm mà tui phóng tác từ ý tưởng của anh Vietcurrency. Bạn nên nhớ rằng: đối với bất cứ bài học nào trong Trading; thì cách dễ dàng là xác định trước và tránh nó, trong khi cách khó khăn là tự mình trải & nghiệm nó và thề sẽ không bao giờ tái phạm. Chọn cách nào thì tuỳ ở bạn mà thôi.
1. Trading is Storytelling…
- Câu chuyện thị trường - Storytelling xuất phát từ cái PERCEPTION - khái niệm của người trong cuộc chơi về giá trị của một vật mà họ bỏ tiền ra mua bán. Khái niệm đó có thể là đúng, và cũng có thể là sai; nhưng nó quyết định hướng đi của giá. Những sự việc như: số liệu thống kê công bố, tin tức địa chính trị, phát biểu của FED... không quan trọng bằng cái CẢM NHẬN (cái kỳ vọng) của thị trường về sự việc đó. Tổng hợp cảm nhận riêng biệt của tất cả mọi người trong Market sẽ tạo thành tâm lý thị trường chung. Chính tâm lý này sẽ quyết định hướng đi của giá trong tương lai. Trader cần phân biệt rõ sự khác biệt giữa sự việc xảy ra trên Market và cảm nhận của người ta về sự việc xảy ra trên Market.
- Trong khi bản chất sự việc xảy ra trong thị trường là KHOA HỌC, HỢP LÝ thì cảm nhận của con người về sự vật, sự việc lại là CHỦ QUAN, và thường KHÔNG HỢP LÝ. Trader khi vào lệnh thường cùng với một nhận định chủ quan cá nhân về hướng đi trong tương lai. Xuất phát từ những nhận định chủ quan cá nhân này nên rất nhiều khi trong thị trường, người ta được chứng kiến sự dịch chuyển VÔ LÝ của giá.
- Rất thường thấy trong Market khi số liệu kinh tế ra tốt nhưng giá không tăng, thậm chí giảm; hay có những trường hợp số liệu ra tốt, giá tăng ban đầu nhưng nhanh chóng cover và quay đầu giảm ngược lại... tất cả các sự việc như thế đều xuất phát từ cái CẢM NHẬN của người trong cuộc mà ra. Đọc hiểu tâm tình Market là một trong những việc quan trọng nhất, đồng thời cũng là việc khó nhất đối với một Trader. Quan trọng vì nó chính là yếu tố, là động lực quyết định hướng đi của giá trong tương lai. Khó vì nó luôn thay đổi, tùy từng lúc (thời gian) và tùy từng khúc (vị trí trên Chart).
- Đối với mỗi một câu chuyện khác nhau sẽ tạo thành mỗi tâm lý khác nhau, và nhiều khi đối với những câu chuyện giống nhau lại cũng vẫn tạo thành những tâm lý khác nhau. Không có một khuôn mẫu nào chung cho việc đọc hiểu Storytelling, nó chỉ có thể được hình thành bằng kinh nghiệm cá nhân và sự lỗ lực học hỏi của người Trader.
- Vào những lúc quan trọng, chẵn hạn như là Fed announcement, G-7 meeting v.v.v.. Trước khi chúng ta có kết quả của các sự kiện này trong tay, Traders đã có một KHÁI NIỆM về kết quả đó rồi. Thí dụ như: Fed họp; trước đó, tụi nó cũng đã có một khái niệm về hướng đi của phân lời. Thậm chí tụi nó cũng cắt từng chữ trong lời tuyên bố của Fed ra để nghiền ngẫm. Sau khi nghiền ngẫm xong thì thị trường "đồng ý" trên một số chữ mà họ nghĩ là Fed luôn xài, và các chữ này tượng trưng cho chính sách của Fed. Cả một hệ thống tài chánh thế giới chỉ trade trên vài chữ này thôi. Trật một trong vài chữ đó anh sẻ có biến động. Tại vì đó là dấu hiệu Fed đang từ từ thay đỗi chính sách, và Traders thì chú nào cũng muốn đi đầu để ăn nhiều nhất. Đó là tại sao anh thấy thị trường giao động thật mạnh khi Fed "nói sai" một vài chữ trong lời bình luận của họ.
- Hay như Storytelling cuộc chiến giữa các nhà đầu tư “nghiệp dư” trên Reddit WallStreetBets, và các nhà đầu tư “chuyên nghiệp” ở những quỹ quản lý vốn đầu tư, xoay quanh cổ phiếu của chuỗi nhà bán lẻ game và máy chơi điện tử GameStop. Một Drama hiện đại, bản chất câu chuyện là các nhà đầu tư “nghiệp dư” này trading GameStop chỉ để chơi bài “ngọc đá cùng tan”, đó là khiến các quỹ đầu tư bán khống thiệt hại càng nhiều càng tốt, từ đó ép các nhà quản lý nhảy vào để có những điều lệ quản lý thị trường chứng khoán, ngăn chặn hành vi bán khống vô tội vạ của các quỹ đầu tư.
- Bạn nên nhớ rằng khi khủng hoảng tài chính năm 2008, nó đã gây ra những hậu quả quá khủng khiếp đối với những gia đình trung lưu Mẽo kiếm sống nhờ lao động chứ không phải đầu tư. Storytelling của ngày hôm nay lại là COVID-19, thì phố Wall và những nhà quản lý xứ Mẽo cứ bổn cũ mà làm => những hậu quả tương tự 2008 lại sẽ tiếp tục diễn ra nếu như những nhà đầu tư “nghiệp dư” trên Reddit WallStreetBets này không làm một điều gì đó… Những người đó không sợ lỗ, họ sẵn sàng chơi đến cùng, miễn là “những kẻ được ném cho phao cứu sinh” hơn chục năm về trước thiệt hại lớn. Họ thiệt hại bao nhiêu không quan trọng. Đó là phi logic nhưng đó chính là Storytelling Market và chúng ta phải chấp nhận.
1. Trading is Storytelling…
- Câu chuyện thị trường - Storytelling xuất phát từ cái PERCEPTION - khái niệm của người trong cuộc chơi về giá trị của một vật mà họ bỏ tiền ra mua bán. Khái niệm đó có thể là đúng, và cũng có thể là sai; nhưng nó quyết định hướng đi của giá. Những sự việc như: số liệu thống kê công bố, tin tức địa chính trị, phát biểu của FED... không quan trọng bằng cái CẢM NHẬN (cái kỳ vọng) của thị trường về sự việc đó. Tổng hợp cảm nhận riêng biệt của tất cả mọi người trong Market sẽ tạo thành tâm lý thị trường chung. Chính tâm lý này sẽ quyết định hướng đi của giá trong tương lai. Trader cần phân biệt rõ sự khác biệt giữa sự việc xảy ra trên Market và cảm nhận của người ta về sự việc xảy ra trên Market.
- Trong khi bản chất sự việc xảy ra trong thị trường là KHOA HỌC, HỢP LÝ thì cảm nhận của con người về sự vật, sự việc lại là CHỦ QUAN, và thường KHÔNG HỢP LÝ. Trader khi vào lệnh thường cùng với một nhận định chủ quan cá nhân về hướng đi trong tương lai. Xuất phát từ những nhận định chủ quan cá nhân này nên rất nhiều khi trong thị trường, người ta được chứng kiến sự dịch chuyển VÔ LÝ của giá.
- Rất thường thấy trong Market khi số liệu kinh tế ra tốt nhưng giá không tăng, thậm chí giảm; hay có những trường hợp số liệu ra tốt, giá tăng ban đầu nhưng nhanh chóng cover và quay đầu giảm ngược lại... tất cả các sự việc như thế đều xuất phát từ cái CẢM NHẬN của người trong cuộc mà ra. Đọc hiểu tâm tình Market là một trong những việc quan trọng nhất, đồng thời cũng là việc khó nhất đối với một Trader. Quan trọng vì nó chính là yếu tố, là động lực quyết định hướng đi của giá trong tương lai. Khó vì nó luôn thay đổi, tùy từng lúc (thời gian) và tùy từng khúc (vị trí trên Chart).
- Đối với mỗi một câu chuyện khác nhau sẽ tạo thành mỗi tâm lý khác nhau, và nhiều khi đối với những câu chuyện giống nhau lại cũng vẫn tạo thành những tâm lý khác nhau. Không có một khuôn mẫu nào chung cho việc đọc hiểu Storytelling, nó chỉ có thể được hình thành bằng kinh nghiệm cá nhân và sự lỗ lực học hỏi của người Trader.
- Vào những lúc quan trọng, chẵn hạn như là Fed announcement, G-7 meeting v.v.v.. Trước khi chúng ta có kết quả của các sự kiện này trong tay, Traders đã có một KHÁI NIỆM về kết quả đó rồi. Thí dụ như: Fed họp; trước đó, tụi nó cũng đã có một khái niệm về hướng đi của phân lời. Thậm chí tụi nó cũng cắt từng chữ trong lời tuyên bố của Fed ra để nghiền ngẫm. Sau khi nghiền ngẫm xong thì thị trường "đồng ý" trên một số chữ mà họ nghĩ là Fed luôn xài, và các chữ này tượng trưng cho chính sách của Fed. Cả một hệ thống tài chánh thế giới chỉ trade trên vài chữ này thôi. Trật một trong vài chữ đó anh sẻ có biến động. Tại vì đó là dấu hiệu Fed đang từ từ thay đỗi chính sách, và Traders thì chú nào cũng muốn đi đầu để ăn nhiều nhất. Đó là tại sao anh thấy thị trường giao động thật mạnh khi Fed "nói sai" một vài chữ trong lời bình luận của họ.
- Hay như Storytelling cuộc chiến giữa các nhà đầu tư “nghiệp dư” trên Reddit WallStreetBets, và các nhà đầu tư “chuyên nghiệp” ở những quỹ quản lý vốn đầu tư, xoay quanh cổ phiếu của chuỗi nhà bán lẻ game và máy chơi điện tử GameStop. Một Drama hiện đại, bản chất câu chuyện là các nhà đầu tư “nghiệp dư” này trading GameStop chỉ để chơi bài “ngọc đá cùng tan”, đó là khiến các quỹ đầu tư bán khống thiệt hại càng nhiều càng tốt, từ đó ép các nhà quản lý nhảy vào để có những điều lệ quản lý thị trường chứng khoán, ngăn chặn hành vi bán khống vô tội vạ của các quỹ đầu tư.
- Bạn nên nhớ rằng khi khủng hoảng tài chính năm 2008, nó đã gây ra những hậu quả quá khủng khiếp đối với những gia đình trung lưu Mẽo kiếm sống nhờ lao động chứ không phải đầu tư. Storytelling của ngày hôm nay lại là COVID-19, thì phố Wall và những nhà quản lý xứ Mẽo cứ bổn cũ mà làm => những hậu quả tương tự 2008 lại sẽ tiếp tục diễn ra nếu như những nhà đầu tư “nghiệp dư” trên Reddit WallStreetBets này không làm một điều gì đó… Những người đó không sợ lỗ, họ sẵn sàng chơi đến cùng, miễn là “những kẻ được ném cho phao cứu sinh” hơn chục năm về trước thiệt hại lớn. Họ thiệt hại bao nhiêu không quan trọng. Đó là phi logic nhưng đó chính là Storytelling Market và chúng ta phải chấp nhận.
