Thua lỗ lớn, nhiều nhà đầu tư đang có tâm lý “đánh bạc, gỡ gạc”Hiện tượng chung là ban đầu chỉ lỗ một phần, nhưng sau đó họ lại đem khoản lỗ ấy đi “gamble” (trò may rủi) thì sẽ cháy nốt phần còn lại.
Các khối phân tích đang “việt vị” khá nhiều khi mà bối cảnh thị trường và hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp niêm yết cũng chịu biến động, nhiều công ty chứng khoán phải thường xuyên thay đổi các dự báo về VN-Index, về kết quả kinh doanh. Theo đó, với những nhà đầu tư có thói quen chỉ dùng báo cáo phân tích của các công ty chứng khoán, các đơn vị dự báo để ra quyết định đầu tư sẽ bối rối trong năm nay.
Đối với các nhà đầu tư bình thường, sẽ dùng nhiều thời gian để xem các báo cáo phân tích về doanh nghiệp, trong đó có đưa ra những dự báo về lợi nhuận. Trong tình hình như hiện tại, mọi thứ diễn biến nhanh và bất thường, xác suất không đúng hoặc là sai so với thực tế của các dự báo là điều sẽ xảy ra.
Trong những báo cáo chiến lược đều vẽ đường P/E mang tính tham khảo, đâu là mức thấp nhất trong lịch sử, cũng như đâu là mức cao nhất trong giai đoạn này. Từ đó, tính các chỉ số trung bình cũng như trung vị.
Tuy nhiên, nếu chỉ sử dụng P/E để đầu tư thì rất khó, bởi thường chỉ số mà nhà đầu tư yêu thích là P/E forward, thì cần phải chắc chắn dự báo đúng phần E (Earning). Chẳng hạn, các thông số từ công ty chứng khoán, nhà phân tích đang dự báo sai E - over estimate là E ở giá trị lớn, thì chỉ số P/E lúc này không đúng. Khi các số liệu thực tế được công bố với mức E nhỏ hơn nhiều so với dự tính, thì chỉ số P/E lúc đó cao hơn nhiều mức dự tính. Kết quả đó hoàn toàn đắt ở thời điểm hiện tại, cho nên dùng 1 chỉ số là không hợp lý khi để đưa ra quyết định đầu tư.
Chẳng hạn, danh mục đầu tư giảm bao nhiêu phần trăm, thì tương đồng với đó là phải giảm size (quy mô), tức là giảm vị thế của danh mục đó đi. Quỹ sẽ có những ngưỡng, ví dụ như danh mục giảm 15% thì họ sẽ cắt size 30%, còn khi down 20 - 25% thì cắt size một nửa, còn khi down về 30-35% thì size về 0, nghĩa là có thua lỗ và không thể phục hồi lại được, nhưng chắc chắn là không ”cháy” tài khoản.
Còn đối với danh mục cá nhân, thường nhà đầu tư bị “cháy” vì nghĩ về khoản lỗ trước đó nhiều quá, chẳng hạn một người đầu tư 1 tỷ đồng, lỗ 400 triệu đồng, họ không ngừng nghĩ về 400 triệu đã mất đi, hay kinh khủng hơn 1 tỷ đồng, mà chỉ còn 100 triệu đồng, hệ luỵ của việc nghĩ về số lỗ nhiều thì họ sẽ tìm cửa đặt để gỡ chỗ lỗ ấy, nhưng cửa đặt đó lại không phải 50/50 mà là 1 ăn 2, 1 ăn 3, 1 ăn 5. Với những cửa mà tỷ lệ sinh lời cao như thế, thì xác suất để trúng cũng rất thấp.
